Hiphopleeft: Kam - Neva Again

Ik heb wel eens een stukje voor Hiphopleeft.nl geschreven, naar mijn mening de beste hiphopsite van Nederland. Zo behandelde ik Neva Again van Kam binnen de rubriek Afgestoft.

Artiest: Kam
Titel: Neva Again
Jaar: 1993
Label: East West Records

Voordat Dr. Dre en Snoop Dogg het landschap van de gangsterrap met respectievelijk The Chronic en Doggystyle voorgoed zouden veranderen, was Ice Cube de absolute man van de westkust van de Verenigde Staten. Zijn met veel onderlinge onenigheid gepaarde vertrek bij het immens populaire N.W.A. zou een gewaagde maar uitmuntende stap blijken: zijn debuutalbum AmeriKKKa’s Most Wanted zou zich met Public Enemy-productiegroep The Bomb Squad als een simpele optelsom ontvouwen tot een instant classic. Bovenal bleek direct dat N.W.A. met het afscheid van Ice Cube haar beste en interessantste man aan de microfoon kwijt was en de groep zou door meer geschillen spoedig uit elkaar vallen. Cube zette zijn tot dan toe enorm succesvolle run onverstoord door met wederom goede verkoopcijfers en lovende recensies voor zijn minstens zo sterke tweede plaat Death Certificate.

Rond deze tijd, het jaar 1991, stond Ice Cubes reputatie als een huis. Hij zou doen wat velen in de hiphopwereld in deze positie doen: het introduceren van protégés. Met behulp van Ice Cube bracht Da Lench Mob het verdienstelijke debuut Guerillas in tha Mist uit en ook Del tha Funkee Homosapien maakte dankbaar gebruik van het duwtje in de rug van zijn grote neef om een vruchtbare en eigenzinnige muziekcarrière van de grond te krijgen. Uit diezelfde getalenteerde familie was neef Kam spijtig genoeg meer een lot in obscuriteit beschoren.

In 1992/1993 verscheen onder toeziend oog van Ice Cube Kams eerste album Neva Again, een plaat die heel wat meer aandacht had verdiend dan deze tot nu toe heeft gekregen. Alhoewel critici het er unaniem over eens waren dat Kam een fantastisch album in de schappen had liggen, wist de consument het schijfje moeilijker te vinden. Het is überhaupt een doodzonde dat Kams naam bij lange na niet zo gevestigd is als deze had kunnen zijn. Als rapper weet hij op zijn debuut namelijk de aandacht voor bijna drie kwartier stevig vast te houden. Hij is gezegend met een diepe, zware stem die immer overtuigend de met p-funk-samples dichtgesauste beats berijdt. Qua inhoudelijke strekking neemt Kam op vergelijkbare wijze hetzelfde uitgesproken standpunt in als dat van zijn beroemdere neef. Hij schetst een duidelijk uiteengezet beeld van South Central (Los Angeles) ten tijde van de Rodney King-rellen en schuwt kritiek op beide deelnemende partijen niet. Een interessant, direct voorbeeld van zijn tweezijdige kritiek is Stereotype, waarin Kam speelt met de vooroordelen van blanken op zwarten. Waar hij aanvankelijk de aanval lijkt te openen op het ‘stereotype neger’ dat blank Amerika graag lijkt te schetsen, schuift hij subtiel ook de nodige schuld in de schoenen van de Afro-Amerikaanse samenleving.

Kam (echte naam: Craig Miller) (1992)

Wat Kam siert is zijn oprechte boodschap, die van zijn plaat een zeldzaam voorbeeld van pure gangsterrap maakt. Waar het subgenre met de komst van de eerder genoemde Dre en Snoop meer zou veranderen in feestmuziek is Neva Again een plaat die zijn politieke en maatschappelijke boodschap geen moment uit het oog verliest. In deze standvastigheid lijkt Kam erg op Ice Cube, die ook geen moment zijn frons ophief voor hitgevoeligheid. Het enige wat Neva Again het doet afleggen tegen Death Certificate is het ontbreken van een verhalende albumstructuur en een mindere mate van venijn.

Desondanks is Neva Again een vergeten pareltje in de catalogus van de betere hiphopalbums. Opgeteld met haar puike opvolger Made in America uit 1995 was het meer dan rechtvaardig geweest als Kam vandaag de dag meer naamsbekendheid genoot. Gezien het feit dat veel hiphopluisteraars tegenwoordig al amper in staat zijn de onschatbare waarde van Ice Cubes vroegere oeuvre in te zien, kan Kams debuutalbum al helemaal als een vergeten pareltje beschouwd worden.